EU Common Minimum Standards for Criminal Proceedings With Respect to Victims of Crime
DOI:
https://doi.org/10.55073/2025.1.255-279Keywords:
EU, Poland, criminal proceedings, common minimum standards, victim’s rightsAbstract
This article explores the implementation of common minimum standards in Polish criminal procedure, particularly focusing on the protection and rights of victims of crime. With Poland’s accession to the European Union, the country has aligned its criminal legislation with EU directives, including the key Directive 2012/29/EU, which has improved the position of victims in criminal proceedings. This article focuses on how the Polish legal framework has integrated these minimum standards through its core criminal laws, including the Code of Criminal Procedure, while highlighting essential victim rights such as protection, compensation, and access to justice. Moreover, the article addresses the unique challenges posed by the need to balance state power and individual dignity under criminal law. Special attention is given to victims’ protection against secondary victimization and the need for procedural safeguards. It underscores the broader impact of EU-driven legislative changes and their role in shaping a more just and supportive environment for victims across member states.
Downloads
References
Allan, A., Carroll, R. (2017) ‘Apologies in a legal setting: Insights from research into injured parties’ experiences of apologies after an adverse event’, Psychiatry, Psychology and Law, 24(1), pp. 10–32 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1080/13218719.2016.1196511 (Accessed: 1 October 2024).
Antoniak, P. (2012) ‘Wtórna wiktymizacja-perspektywa psychologiczna’ in Mazowiecka, L. (ed.) Wiktymizacja wtórna. Geneza, istota i rola w przekształcaniu polityki traktowania ofiar przestępstw. Warszawa: Wolters Kluwer, pp. 45–50.
Bachera, E., Chmielewska, H. (2016) ‘Dziecko zeznaje – różne państwa, różne ujęcia’, Studia Prawnicze KUL, 2016/1, pp. 143–159 [Online]. Available at: https://doi.org/10.31743/sp.4930 (Accessed: 1 October 2024).
Bachtrögler, J., Fratesi, U., Perucca, G. (2020) ‘The influence of the local context on the implementation and impact of EU Cohesion Policy’, Regional Studies, 54(1), pp. 21–34 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1080/00343404.2018.1551615 (Accessed: 1 October 2024).
Bakker, L.J., Morris, B.A., Janus, M.L. (1978) ‘Hidden victims of crime’, Social work, 23(2), pp. 143–148.
Barnard, C., Peers S. (2023) European union law. Oxford: Oxford University Press.
Bicchi, F. (2010) ‘Dilemmas of implementation: EU democracy assistance in the Mediterranean’, Democratization, 17(5), pp. 976–996 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1080/13510347.2010.501181 (Accessed: 1 October 2024).
Bieńkowska, E. (2000) Wiktymologia. Zarys wykładu. Warszawa: Zrzeszenie Prawników Polskich.
Bieńkowska, E. (2008) ‘Zjawisko wiktymizacji wtórnej. Pojęcie, przyczyny, przeciwdziałanie (na przykładzie niektórych polskich regulacji karnych)’, Archiwum Kryminalne, 2008(29–30), pp. 65–74.
Bieńkowska, E., Mazowiecka, L. (2014) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/29/UE ustanawiająca normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Boczek, M. (2020) ‘Prawda materialna czy prawda sądowo gwarancją praworządności’, Eunomia-Rozwój Zrównoważony-Sustainable Development, 99(2), pp. 21–31.
Bondarouk, E., Mastenbroek, E. (2018) ‘Reconsidering EU Compliance: Implementation performance in the field of environmental policy’, Environmental Policy and Governance, 28(1), pp. 15–27 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1002/eet.1761 (Accessed: 1 October 2024).
Borowicka, M. (2003) ‘Ochrona interesu pokrzywdzonego w polskim prawie karnym’, Zeszyty Prawnicze, 3(1), pp. 187–196 [Online]. Available at: https://doi.org/10.21697/zp.2003.3.1.08 (Accessed: 1 October 2024).
Brunt, P., Mawby, R., Hambly, Z. (2000) ‘Tourist victimisation and the fear of crime on holiday’, Tourism Management, 21(4), pp. 417–424 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1016/S0261-5177(99)00084-9 (Accessed: 1 October 2024).
Chmieliński, M. (2013) ‘Cele kary kryminalnej i czynniki ograniczające wymiar kary w oświeceniowych koncepcjach penologicznych’, Studia Prawno Ekonomiczne, 2013(89), pp. 33–48.
Chruściel, M., Kloc, K. (2013) ‘Polska w Unii Europejskiej – proces akcesyjny i priorytety polskiej polityki w ramach Unii Europejskiej’, Stosunki Międzynarodowe i Geopolityka, Poliarchia, 1(1), pp. 89–108 [Online]. Available at: https://doi.org/10.12797/Poliarchia.01.2013.01.08 (Accessed: 1 October 2024).
Ciepły, F. (2009) ‘Sprawiedliwość naprawcza wobec przestępstwa’ in Gratowski, A., Karbarz, D. (eds.) Mediacja w teorii i praktyce. Stalowa Wola: Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej, pp. 189–200.
Cohen, M.A., Miller, T.R. (1998) ‘The cost of mental health care for victims of crime’, Journal of Interpersonal violence, 13(1), pp. 93–110 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1177/088626098013001006 (Accessed: 1 October 2024).
Cora, Ł. (2018) ‘Przesłuchanie konfrontacyjne małoletniego w procesie karnym’, Studia Prawnoustrojowe, 2018(41), pp. 279–289.
Czarnecki, P. (2019) ‘Pokrzywdzony jako źródło dowodowe w postępowaniu karnym’, Acta Iuridica Resoviensia, 24(105) pp. 26–40 [Online]. Available at: https://doi.org/10.15584/znurprawo.2019.24.2 (Accessed: 1 October 2024).
Davies, K. (2009) Understanding European Union Law. New York: Routledge-Cavendish; https://doi.org/10.4324/9780203867914.
Dudka K., Paluszkiewicz, H. (2021) Postępowanie karne. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Farrell, G. (1992) ‘Multiple victimisation: Its extent and significance’, International Review of Victimology, 2(2), pp. 85–102 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1177/026975809200200201 (Accessed: 1 October 2024).
Filip, M. (2011) ‘Media a ofiara przestępstwa’, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego im. prof. Stanisława Batawii, 2011(19), pp. 5–29.
Garnett, K., Parsons, D.J. (2017) ‘Multi‐case review of the application of the precautionary principle in European Union law and case law’, Risk Analysis, 37(3), pp. 502–516 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1111/risa.12633 (Accessed: 1 October 2024).
Gerecka–Żołyńska, A., Sych, W. (2014) Prawo karne wykonawcze. Zagadnienia procesowe. Warszawa: Wolters Kluwer Business.
Granat, M. (2014) ‘Godność człowieka z art. 30 Konstytucji RP jako wartość i jako norma prawna’, Państwo i Prawo, 2014/8, pp. 3–22.
Green, S. (2012) ‘Crime, victimisation and vulnerability’ in Davies, P. (ed.) Handbook of victims and victimology. London: Willan, pp. 107–134; https://doi.org/10.4324/9780203118207-10.
Greer, Ch. (2007) ‘News media, victims and crime’ in Davies, P., Francis, P., Greer, Ch. (eds.) Victims, crime and society. London: Sage Publication, pp. 20–49; https://doi.org/10.4135/9781446212202.n2.
Hembree, E.A., Foa, E.B. (2003) ‘Interventions for trauma‐related emotional disturbances in adult victims of crime’, Journal of Traumatic Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies, 16(2), pp. 187–199 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1023/A:1022803408114 (Accessed: 1 October 2024).
Hope, T., Trickett, A. (2008) ‘The distribution of crime victimisation in the population’, International Review of Victimology, 15(1), pp. 37–58 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1177/026975800801500103 (Accessed: 1 October 2024).
Horspool, M., Humphreys, M. (2012) European Union Law. Oxford: Oxford University Press; https://doi.org/10.1093/he/9780199639816.001.0001.
Ireneusz, Ż., Rominkiewicz, J., Szymoszek, E. (1998) Prawo rzymskie: teksty źródłowe do ćwiczeń. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrolawskiego.
Izydorczyk, I. (2014) ‘Prawda w postępowaniu karnym’, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Iuridica, 2014(73), pp. 111–116 [Online]. Available at: https://doi.org/10.18778/0208-6069.73.07 (Accessed: 1 October 2024).
Jakubiak-Mirończuk, A. (2021) ‘Nieodpłatne poradnictwo w świetle ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej’, Prawo i Więź, 3(37), pp. 36–57.
Jaroch, W. (2023) ‘Represyjność czy łagodność w polskim prawie karnym’, Przegląd Prawno – Ekonomiczny, 2023/2, pp. 29–62 [Online]. Available at: https://doi.org/10.31743/ppe.13215 (Accessed: 1 October 2024).
Kaczorowska-Ireland, A. (2016) European union law. London: Routledge; https://doi.org/10.4324/9781315561035.
Kania, A. (2017) ‘The victim as a forgotten figure in the justice system – a few remarks in the light of past forms of punishment’, Review of European and Comparative Law, 31(4), pp. 33–44 [Online]. Available at: https://doi.org/10.31743/recl.4046 (Accessed: 1 October 2024).
Kania-Chramęga, A. (2021) ‘Ius publicum a ius privatum – między kontradykcją a koherencją?’, Czasopismo Prawno – Historyczne, 73(1), pp. 117–127 [Online]. Available at: https://doi.org/10.14746/cph.2021.1.5 (Accessed: 1 October 2024).
Karski, K., Oręziak, B. (2021) ‘Selected Considerations Regarding the Digitalisation of Criminal Proceedings in Light of the Standards of the Council of Europe: Analysis Taking into Account the Experience of the Current Pandemic’, Białostockie Studia Prawnicze, 26(6), pp. 55–69 [Online]. Available at: https://doi.org/10.15290/bsp.2021.26.06.04 (Accessed: 1 October 2024).
Kmiecik, R., Skrętowicz, E. (2009) Proces karny. Warszawa: Wolters Kluwer.
König, T., Luetgert, B. (2009) ‘Troubles with transposition? Explaining trends in member-state notification and the delayed transposition of EU directives’, British Journal of Political Science, 39(1), pp. 163–194 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1017/S0007123408000380 (Accessed: 1 October 2024).
Krajewski, K. (2019) ‘O wpływie ustawodawstwa karnego na politykę karną’, Archiwum Kryminologii, 41(2), pp. 41–80 [Online]. Available at: https://doi.org/10.7420/AK2019N (Accessed: 1 October 2024).
Krukowski, A. (1982) Problemy zapobiegania przestępczości. Warszawa: Państwowe Wydawn.
Kuć, M. (2017) Prawo karne wykonawcze. Warszawa: C.H. Beck.
Kulesza, C. (1995) Rola pokrzywdzonego w postępowaniu karnym. Białystok: Temida2.
Kuliński, Ł. (2023) ‘Idee, definicje i praktyka sprawiedliwości naprawczej’, Biuletyn Kryminologiczny, 2023(30), pp. 73–93 [Online]. Available at: https://doi.org/10.37232/bk.2023e (Accessed: 1 October 2024).
Kuźniarowska, B. (2019) ‘Wiktymologia – charakterystyka ofiar przestępstw’, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis – Studia de Securitate, 9(1), pp. 116–125 [Online]. Available at: https://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/11868 (Accessed: 1 October 2024).
Kvastek, A. (2021) ‘The position of the injured party in a prosecutorial investigation’, Glasnik Bar Association Vojvodina, 93(1), pp. 43–86 [Online]. Available at: https://doi.org/10.5937/gakv93-28592 (Accessed: 1 October 2024).
Larson, A. (1940) ‘A Problem in Contribution: The Tortfeasor with an Individual Defense Against the Injured Party’, Wisconsin Law Review, p. 467
Liżewski, B. (2018) ‘Prawo publiczne a prawo prywatne – wybrane uwagi teoretyczne na temat hybrydyzacji instytucji prawnych’, Zeszyty Naukowe KUL, 61(4), pp. 47–63 [Online]. Available at: https://doi.org/10.31743/zn.2018.61.4.47-63 (Accessed: 1 October 2024).
Łukawska-Malicka, M. (2022) ‘Czym jest sprawiedliwość naprawcza? Istota i zarys problematyki’, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia, 69(2), pp. 43–59.
Maguire, M. (1991) ‘The needs and rights of victims of crime’, Crime and justice, 1991(14), pp. 363–433 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1086/449190 (Accessed: 1 October 2024).
Maliszewski, M., Lewandowski, P. (2023) ‘Prawa ofiar w kontekście zapobiegania zjawisku wtórnej wiktymizacji’, Kwartalnik Policyjny, 2023/1-2, [Online]. Available at: https://kwartalnik.csp.edu.pl/kp/archiwum-1/2023/kwartalnik-policyjny-nr-1-2202/5442,Prawa-ofiar-w-kontekscie-zapobiegania-zjawisku-wtornej-wiktymizacji.html (Accessed: 1 October 2024).
Marshall, T.F. (1999) Restorative Justice: An Overview. London: Home Office Research Development and Statistics Directorate.
McCart, M.R., Smith, D.W., Sawyer, G.K. (2010) ‘Help seeking among victims of crime: A review of the empirical literature’, Journal of Traumatic Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies, 23(2), pp. 198–206 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1002/jts.20509 (Accessed: 1 October 2024).
Migdał, J. (2008) ‘Polityka karna i penitencjarna Polski lat 1944 – 1956’, Annales Universitatis Mariae Curie – Skłodowska, 15(2), pp. 125–142 [Online]. Available at: https://trybun.org.pl/wp-content/uploads/2015/06/Jerzy.Migdal.pdf (Accessed: 1 October 2024).
Miłek, K. (2008) ‘Istota kary kryminalnej’, Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL, 4(1), pp. 251–268.
Moorhead, T. (2012) ‘European Union Law as International Law’, European Journal of Legal Studies, 5(1), pp. 125–144.
Opałek, K. (1986) Zagadnienia teorii prawa i teorii polityki. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Oręziak, B. (2019) Cyberprzestępczość w aspektach proceduralnych: dowody elektroniczne a nowoczesne formy przestępczości. Warszawa: Katedra Ochrony Praw Człowieka i Prawa Międzynarodowego Humanitarnego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskieg.
Oręziak, B. (2020) ‘Dowody elektroniczne a sprawiedliwość procesu karnego’, Prawo w Działaniu, 2020/41, pp. 187–196 [Online]. Available at: https://doi.org/10.32041/PWD.4110 (Accessed: 1 October 2024).
Oręziak, B., Świerczyński, M. (2019) ‘Electronic evidence in the light of the Council of Europe’s new guidelines’, Comparative Law Review, 2019(25), pp. 257–275 [Online]. Available at: https://doi.org/10.12775/CLR.2019.009 (Accessed: 1 October 2024).
Osiak-Krynicka, K. (2023) ‘Przesłuchanie dziecka w polskim procesie karnym’, Życie Szkoły, 2023/8, pp. 42–43.
Park, S.-A., Len-Ríos, M.E. (2010) ‘Who suffers? The effect of injured party on attributions of crisis responsibility’ in Coombs, W.T., Holladay, S.J. (eds.) The Handbook of Crisis Communication. Chichester: Blackwell Publishing, pp. 591–606; https://doi.org/10.1002/9781444314885.ch29.
Peno, M. (2015) ‘Filozofiia karania – od prawa naturalnego do liberalnej wolności’, Studia Prawa Publicznego, 2015/3, pp. 81–111 [Online]. Available at: https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstreams/feaf3b65-f4e6-41d1-b6a0-fb95521db7bc/download (Accessed: 1 October 2024).
Pływaczewski, E.W. (2021) ‘Nauka a praktyka z perspektywy polityki karnej lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych’, Zeszyty Prawnicze, 21(2), pp. 115–141 [Online]. Available at: https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.2.06 (Accessed: 1 October 2024).
Polak, P., Trzciński, J. (2018) ‘Konstytucyjna zasada godności człowieka w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego’, Gdańskie Studia Prawnicze, 4(40), pp. 257–274 [Online]. Available at: https://gsp.ug.edu.pl/index.php/gdanskie_studia_prawnicze/article/view/3487 (Accessed: 1 October 2024).
Porębski, C. (1986) ‘Umowa społeczna według Jana Jakuba Rousseau’, Etyka, 1986(22), p. 215–230 [Online]. Available at: https://doi.org/10.14394/etyka.321 (Accessed: 1 October 2024).
Roccato, M. (2007) ‘Victimisation and fear of crime’ in Froeling, K.T. (ed.) Criminology: Research focus. New York: Nova Science Publishers, pp. 119–141.
Rock, P. (2017) ‘Theoretical perspectives on victimisation’ in Davies, P. (ed.) Handbook of victims and victimology. 2nd edn. London: Routledge, pp. 30–58; https://doi.org/10.4324/9781315712871-4.
Sandoval-Villalba, C. (2009) ‘The Concepts of ‘Injured Party’ and ‘Victim’ of Gross Human Rights Violations in the Jurisprudence of the Inter-American Court of Human Rights: A Commentary on their Implications for Reparations’ in Ferstman, C., Goetz, M., Stephens, A. (eds.) Reparations for victims of genocide, war crimes and crimes against humanity. Leiden: Brill Nijhoff, pp. 243–282; https://doi.org/10.1163/ej.9789004174498.i-576.75.
Schütze, R. (2021) European Union Law. London: Oxford University Press; https://doi.org/10.1093/he/9780198864660.001.0001.
Skorupka J. (2017) Proces karny. Warszawa: Seria Akademicka.
Steunenberg, B., Rhinard, M. (2010) ‘The transposition of European law in EU member states: between process and politics’, European Political Science Review, 2(3), pp. 495–520 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1017/S1755773910000196 (Accessed: 1 October 2024).
Szczepaniak, P. (2016) Sprawiedliwość naprawcza w resocjalizacji więźniów. Warszawa: Uniwersytet Warszawski. Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji.
Tkacz, N. (2020) ‘Zjawisko wiktymizacji wtórnej w kontekście ofiar przestępstw seksualnych ze szczególnym uwzględnieniem przestępstwa zgwałcenia’, Probacja, 2020/2, pp. 117–134.
Toshkov, D. (2010) ‘Taking stock: a review of quantitative studies of transposition and implementation of EU law’, Working Papers of the Vienna Institute for European integration research (EIF), 2010/1, pp. 1–44 [Online]. Available at: https://eif.univie.ac.at/downloads/workingpapers/wp2010-01.pdf (Accessed: 1 October 2024).
Walsh, E., Moran, P., Scott, C., McKenzie, K., Burns, T., Creed, F., Tyrer, P., Murray, R.M., Fahy, T. (2003) ‘Prevalence of violent victimisation in severe mental illness’, The British Journal of Psychiatry, 183(3), pp. 233–238 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1192/bjp.183.3.233 (Accessed: 1 October 2024).
Wielec, M. (2012) ‘Zakaz dowodowy tajemnicy spowiedzi w postępowaniu karnym’, Studia Z Prawa Wyznaniowego, 2012(17), pp. 319–325.
Wielec, M. (2017) ‘Osamotnienie i samotność człowieka jako jeden z komponentów polityki karnej państwa’ in Woch, M., Jędrzejczyk, T., Karaskiewicz, K. (eds.) Filozoficznoprawne okoliczności osamotnienia człowieka w XXI wieku. Warszawa: Marek Woch, pp. 151–161.
Wielec, M. (2017) Wartości – analiza z perspektywy postępowania karnego. Lublin: Wydawnictwo Academicon.
Wielec, M., Bojanowski, T. (2024) ‘Przesłuchanie świadka w procesie karnym w trybie art. 185e Kodeksu postępowania karnego’, Prawo w Działaniu, 57(7), pp. 147–163 [Online]. Available at: https://doi.org/10.32041/pwd.5707 (Accessed: 1 October 2024).
Wielec, M., Horna-Cieślak, M., Masłowska, P. (2019). ‘Przesłuchanie małoletniego pokrzywdzonego po nowelizacji Kodeksu postępowania karnego wprowadzonej ustawą z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz ustawy – Kodeks postępowania karnego – wyniki badań aktowych’, Prawo w Działaniu – Sprawy Karne, 2019(39), pp. 69–98; https://doi.org/10.32041/PWD.3902.
Winczorek, P. (2000) Komentarz do Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Warszawa: Liber.
Wiśniewski, L., Piechowiak, M. (1997) ‘Pojęcie praw człowieka’ in Wiśniewski, L. (ed.) Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowep, pp. 7–37.
Wolhuter, L., Olley, N., Denham, D. (2008) Victimology: Victimisation and victims' rights. London: Routledge-Cavendish; https://doi.org/10.4324/9780203892695.
Zamęcki, Ł. (2011) Społeczne podstawy ładu politycznego. Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych. Uniwersytet Warszawski.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
