Measures of Cross-Border ‘Protection of Adults’ (Guardianship, Curatorship, Incapacitation or Similar, and Register): Development of Polish Law and EU Proposals of 2023
DOI:
https://doi.org/10.47078/2025.2.225-264Keywords:
international unification of law, measures of protection of adults, cross-border enforcement, incapacitation, guardianship, curatorship, register of vulnerable measures and persons, Polish private international law, Polish international civil procedure, EU Commission’s proposals of 2023, 2000 Hague Convention, older personsAbstract
In 2023, the EU Commission announced a proposal for an EU Regulation on the international protection of adults. In terms of EU treaties’ terminology, these are areas of judicial cooperation in civil matters. The idea of those intra-EU legal solutions generally presupposes making the Hague Convention of 2000[1] applicable in all EU Member States. The objective of this legislative initiative is to issue a supplementary EU regulation concerning domestic jurisdiction and the recognition and enforcement of foreign judgements. It is necessary to discuss and evaluate them in particular from the perspective of the current law of a Member State (e.g. Part Four of the Civil Procedure Code), as well as to indicate the global international agreements (that is, the 1905 and 2000 Hague Conventions and numerous bilateral conventions) and the Act of 2011 on Private International Law.
In the current conflict-of-law state of play (e.g. in Poland, without applying the 2000 Convention), Articles 1106[1] and 1107 of the Civil Procedure Code (after the 2009 amendment) are of key importance for determining national jurisdiction (international jurisdiction of courts) in incapacitation cases and guardianship or curatorship. These cases fall within the scope of application of domestic rules on private international law. In particular, Article 13 of Private International Law, covering incapacitation, and Article 60 PIL, regarding guardianship, are crucial for determining the applicable law in guardianship cases.
Additionally, the author identifies issues for further study on the EU proposals of 2023 versus the domestic current state of play, including implications of terminological changes, the broad scope of the ’protection measure’, and the issue of linking to the 2006 UN Convention.
Downloads
References
Błędowski, P., Szatur-Jaworska, B., Szweda-Lewandowska, Z., Zrałek, M. (2017) System wsparcia osób starszych w środowisku zamieszkania – przegląd sytuacji, propozycja modelu. Warszawa: Synteza.
Bobrzyńska, O. (2021) ‘Brussels II ter Regulation and the 1996 Hague Convention on Child Protection - the interplay of the European and Hague regimes in the matters of parental responsibility’, Polski Proces Cywilny, 2021/4, pp. 593–616.
Brown, B., Martin, C., Rodríguez-Pinzón, D. (2015) Human Rights of Older People. Dordrecht: Springer; https://doi.org/10.1007/978-94-017-7185-6.
Bureau Permanent de la Conférence (1982) ‘Acts and Documents of the Fourteenth Session (1980), vol. I, Miscellaneous matters’, Bureau Permanent de la Conférence, 6 October [Online]. Available at: https://assets.hcch.net/docs/a6c17289-fa4a-456d-a114-aa4aca7c4670.pdf (Accessed: 11 August 2025).
Clive, E. (2000) ‘The New Hague Convention on the Protection of Adults’, Yearbook of Private International Law, 2000/2, pp. 1–23 [Online]. Available at: https://doi.org/10.1515/9783866537132.1.1 (Accessed: 11 August 2025).
Curry-Sumner, I. (2016) ‘Vulnerable Adults in Europe. European added value of an EU legal instrument on the protection of vulnerable adults’, Protection of Vulnerable Adults European Added Value Assessment, 2016, pp. 18–105.
Czepelak, M. (2010) ‘Would We Like to Have a European Code of Private International Law?’, European Review of Private Law, 18(4), pp. 705–728 [Online]. Available at: https://doi.org/10.54648/ERPL2010058 (Accessed: 11 August 2025).
Czepelak, M. (2011) ‘The experience concerning the application of community instruments in the recent European Union Member States’ in Campuzano Diaz, B., Czepelak, M., Rodriguez Benot, A., Rodriguez Vázquez, A. (eds.) Latest Developments in EU Private International Law. Cambridge–Antwerp–Portland: Intersentia, pp. 49–61.
Domański, M. (2019) ‘Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych w interpretacji Komitetu do spraw praw osób niepełnosprawnych a podstawowe instytucje prawa cywilnego’, Prawo w działaniu sprawy cywilne, 40, pp. 123–165 [Online]. Available at: https://doi.org/10.32041/PWD.4004 (Accessed: 11 August 2025).
Ereciński, T. (2017) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom VI. Międzynarodowe postępowanie cywilne. Sąd polubowny (arbitrażowy). 5th edn. Warszawa: Wolters Kluwer.
Figura-Góralczyk, E. (2016) ‘Uznanie orzeczenia sądu austriackiego dotyczącego ustanowienia opiekuna dla osoby pełnoletniej analiza przypadku’, Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Prawnoporównawczego, 14, pp. 110–119 [Online]. Available at: https://doi.org/10.26106/7yjh-jv83 (Accessed: 11 August 2025).
Franzina, P., Frimston, R. (2020) The Protection of Adults in International Situations. Vienna: European Law Institute [Online]. Available at: https://www.europeanlawinstitute.eu/fileadmin/user_upload/p_eli/Publications/ELI_Protection_of_Adults_in_International_Situations.pdf (Accessed: 11 August 2025).
Franzina, P., Long, J. (2016) ‘The Protection of Vulnerable Adults in EU Member States. The added value of EU action in the light of The Hague Adults Convention’, Protection of Vulnerable Adults, pp. 108–177 [Online]. Available at: https://dx.doi.org/10.2861/664256 (Accessed: 11 August 2025).
Frąckowiak-Adamska, A. (2017) Uznawanie i wykonywanie orzeczeń w sprawach cywilnych w Unii Europejskiej. Ujęcie systemowe. Warszawa: Wolters Kluwer.
Frimston, R. (2005) ‘Overview: Key concepts in Private International Law’ in Frimston, R., Ruck Keene, A, Van Overdijk, C., Ward, A.D. (eds.) The international protection of adults. Oxford: Oxford Academic, pp. 8–35.
Frimston, R. (2020) ‘The 2000 Adult Protection Convention – sleeping beauty or too complex to implement?’ in John, T., Gulati, R., Köhler, B. (eds.) The Elgar Companion to the Hague Conference on Private International Law. Cheltenham-Northampton: Edward Elgar Publishing, pp. 226–235; https://doi.org/10.4337/9781788976503.00029.
Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Białymstoku (2021) ‘Sytuacja osób starszych w Polsce w 2020 r. Analizy statystyczne’ Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Białymstoku [Online]. Available at: https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/2/3/1/sytuacja_osob_starszych_w_polsce_w_2020_r.pdf (Accessed: 12 August 2025).
Gołaczyński, J. (2007) Współpraca sądowa w sprawach cywilnych i handlowych w Unii Europejskiej. 2nd edn. Warszawa: Wolters Kluwer.
Gurbai, S. (2014) ‘Ograniczanie czy respektowanie zdolności do czynności prawnych osób dorosłych z niepełnosprawnościami?’ in Pudzianowska, D. (ed.) Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka. Warszawa: Wolters Kluwer, pp. 67–87.
Ippolito, F., Iglesias Sánchez, S. (2017) Protecting Vulnerable Groups: The European Human Rights Framework. Oxford-Portland-Oregon: Hart Publishing.
Jakubowski, J. (1966) ‘Funkcje i zakres prawa prywatnego międzynarodowego’, Państwo i Prawo, 1966/11, pp. 668–684.
Jodłowski, J. (1974) ‘Kilka kwestii z teorii międzynarodowego postępowania cywilnego’, Państwo i Prawo, 1974/2, pp. 98–110.
Jodłowski, J. (1985) ‘Zastosowanie prawa polskiego jako przesłanka uznania orzeczenia sądu zagranicznego i zasada ekwiwalentności prawa’ in Jędrzejewska, M., Ereciński, T. (eds.) Studia z prawa postępowania cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Zbigniewa Resicha. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, pp. 119–129.
Juryk, A. (2016) ‘The protection of adults in private international law’, Silesian Journal of Legal Studies, 8, pp. 27–42.
Karjalainen, K. (2018/2019) ‘Fragility Of Cross-Border Adult Protection: The Difficult Interplay Of Private International Law With Substantive Law’, Yearbook of Private International Law, 20, pp. 439–466 [Online]. Available at: https://doi.org/10.9785/9783504386528-024 (Accessed: 11 August 2025).
Kozioł, A., Sznajder-Peroń, K. (2018) ‘Article 13’ in Pazdan, M. (ed.) Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Warszawa: Legalis, pp. 190–195.
Kozioł, A., Sznajder-Peroń, K. (2018) ‘Article 60’ in Pazdan, M. (ed.) Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Warszawa: Legalis, pp. 525–532.
Lagarde, P. (1996) Explanatory Report on the 1996 Hague Child Protection Convention. Hague: Hague Conference on Private International Law, Proceedings of the Eighteenth Session.
Lagarde, P. (2017) Konwencja z dnia 13 stycznia 2000 r. o międzynarodowej ochronie dorosłych. Sprawozdanie wyjaśniające. Hague: Konwencja i zalecenie przyjęte przez komisję specjalną o charakterze dyplomatycznym [Online]. Available at: https://assets.hcch.net/docs/7bc24f35-b919-467e-9c5c-2590d6629d39.pdf (Accessed: 11 August 2025).
Lubiński, K. (1978) ‘Jurysdykcja krajowa w sprawach o ubezwłasnowolnienie’, Państwo i Prawo, 1978/11, pp. 98–110.
Ludwiczak, W. (1967) ‘Stosunki między rodzicami a dziećmi, przysposobienie oraz opieka i kuratela w umowach o wzajemnym obrocie prawnym między państwami socjalistycznymi’, Studia Prawnicze, 17, pp. 5–32 [Online]. Available at: https://doi.org/10.37232/sp.1967.17.1 (Accessed: 11 August 2025).
Ludwiczak, W. (1990) ‘Refleksje o współczesnych kodyfikacjach międzynarodowego prawa prywatnego’ in Sołtysiński, S. (ed.) Problemy kodyfikacji prawa cywilnego (studia i rozprawy). Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zbigniewa Radwańskiego. Poznań: Wydaw. Naukowe UAM, pp. 602–618.
Lush, D. (2005) ‘The Civil Law and the Common Law approaches to the protection of adults’ in Frimston, R., Ruck Keene, A., van Overdijk, C., Ward, A. (eds.) The international protection of adults. Oxford: Oxford University Press, pp. 37–50.
Mączyński, A. (1978) ‘Zamieszkanie jako podstawa łącznika normy kolizyjnej’, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, 81, pp. 424–438.
Mączyński, A. (2008) ‘Statut personalny osób fizycznych. Refleksje de lege lata i de lege ferenda’ in Uruszczak, W., Święcicka, P., Kremer, A. (eds.) Leges sapere. Studia i prace dedykowane profesorowi Januszowi Sondlowi w pięćdziesiątą rocznicę pracy naukowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, pp. 309–327.
Mączyński, A. (2009) ‘Europejski kontekst rekodyfikacji polskiego prawa prywatnego międzynarodowego’ in Wroceński, J., Krajczyński, J. (eds.) Finis legis Christus. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Wojciechowi Góralskiemu z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, pp. 1173–1191.
Mączyński, A. (2009) ‘Kodyfikacyjne zagadnienia części ogólnej prawa prywatnego międzynarodowego’ in Janik, A. (ed.) Studia i Rozprawy. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Andrzejowi Całusowi. Warszawa: Oficyna Wydawnicza, pp. 409–445.
Mączyński, A. (2013) ‘Prawo właściwe dla ubezwłasnowolnienia i uznania za zmarłego’ in Pecyna, M., Pisulinski, J., Podrecka, M. (eds.) Rozprawy cywilistyczne. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Edwardowi Drozdowi. Warszawa: Lex, pp. 729–736.
Mączyński, M. (2008) ‘Statut personalny osób fizycznych. Refleksje de lege lata i de lege ferenda’ in Uruszczak, W. (ed.) Leges Sapere. Studia i prace dedykowane Profesorowi Januszowi Sondlowi w pięćdziesiątą rocznicę pracy naukowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego/Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, pp. 309–327.
Mączyński, M. (2009) ‘Przeciwko potrzebie uchwalenia nowej ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe’, Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych, 21(1), pp. 11–28.
Mikołajczyk, B. (2012) Międzynarodowa ochrona praw osób starszych. Warszawa: Wolters Kluwer.
Mostowik, P. (2023) ‘Skuteczność zagranicznego ubezwłasnowolnienia oraz zarządzeń opiekuńczych i innych środków ochrony dorosłych na tle projektowanej koegzystencji konwencji haskiej z 2000 r. oraz rozporządzenia UE (KOM 280 i 281 z 2023 r.)’, Polski Proces Cywilny, 14(4), pp. 579–617.
Mostowik, P. (2023) ‘Zagadnienia konstrukcyjne międzynarodowego prawa rodzinnego’ in Mostowik, P. (ed.) Międzynarodowe prawo rodzinne. Warszawa: Wolters Kluwer, pp. 39–81.
Mostowik, P. (2024) ‘Jurysdykcja krajowa i prawo właściwe na tle konwencji haskiej o ochronie dorosłych z 2000 r. oraz projektu uzupełniającego rozporządzenia unijnego z 2023 r.’, Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego, 34, pp. 5–58 [Online]. Available at: https://doi.org/10.31261/PPPM.2024.34.01 (Accessed: 12 August 2025).
Mostowik, P. (2024) ‘Ubezwłasnowolnienie i opieka lub podobne środki ochrony dorosłego w krajowym prawie kolizyjnym i międzynarodowym postępowaniu cywilnym (ze wzmianką dotyczącą prawa materialnego i procesowego)’, Prawo w Działaniu, 60(2), pp. 51–95 [Online]. Available at: https://doi.org/10.32041/pwd.6002 (Accessed: 12 August 2025).
Mostowik, P., Niedźwiedź, M. (2006) ‘International Conventions Concluded by the European Union after the ECJ ‘Lugano II Opinion’; of 2006. An Alternative or Complementary to EU Regulations Path to Unification of Private International Law’, Polish Review of International and European Law, 1(1-2), pp. 9–53.
Mostowik, P., Niedźwiedź, M. (2012) ‘International Conventions Concluded by the European Union after the ECJ ‘Lugano II Opinion’ of 2006. An Alternative or Complementary to EU Regulations Path to Unification of Private International Law’, Polish Review of International and European Law, 1(1-2), pp. 9–53 [Online]. Available at: https://doi.org/10.21697/priel.2012.1.1.01 (Accessed: 12 August 2025).
Mostowik, P., Symełon, P. (2002) ‘Ochrona dorosłych’, Kwartalnik Prawa Prywatnego, 11(2), pp. 469–475.
Muir Watt, H. (2020) ‘The work of the HCCH and the path of the law: the politics of difference in unified private international law’ in John, T., Gulati, R., Köhler, B. (eds.) The Elgar Companion to the Hague Conference on Private International Law. Cheltenham-Northampton: Edward Elgar Publishing, pp. 79–111; https://doi.org/10.4337/9781788976503.00018.
Niedźwiedź, M., Mostowik, P. (2009) ‘Wspólnota Europejska jako strona umów międzynarodowych w dziedzinie prawa prywatnego międzynarodowego. Uwagi na tle opinii Trybunału Sprawiedliwości WE w sprawie 1/03’, Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego, 7(1), pp. 71–101 [Online]. Available at: https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/908b8724-0bca-4250-92d0-c1b664b126f3/content (Accessed: 12 August 2025).
Nifosi-Sutton, I. (2017) The Protection of Vulnerable Groups under International Human Rights Law. London – New York: Routledge; https://doi.org/10.4324/9781315734354.
Pajor, T. (2010) ‘Ochrona osób niepełnosprawnych a ubezwłasnowolnienie’ in Kurowski, K. (ed.) Studium nad potrzebą ratyfikacji przez RP Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Łódź: Wydawnictwo Kurza Stopka J. Tyluś Malak, pp. 80–90.
Pazdan, M. (1967) Zdolność do czynności prawnych osób fizycznych w polskim prawie prywatnym międzynarodowym. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Pazdan, M. (ed.) (2015) System Prawa Prywatnego, t. 20A, Prawo prywatne międzynarodowe. Warszawa: Legalis.
Pazdan, M. (ed.) (2018) Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Warszawa: Legalis.
Piasecki, K. (2013) Kodeks postępowania cywilnego, t. IV. Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego. Sąd polubowny (arbitrażowy). Regulacje prawne Unii Europejskiej w sprawach transgranicznych. Komentarz. Warszawa: Lex.
Pilich, M. (2015) Zasada obywatelstwa w prawie prywatnym międzynarodowym. Warszawa: Wolters Kluwer.
Pilich, M. (2016) ‘Łączniki personalne osób fizycznych w prawie prywatnym międzynarodowym (zagadnienia wybrane)’, Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego, 19, pp. 7–33.
Pilich, M. (2017) ‘Article 13’ in Poczobut, J. (ed.) Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Warszawa: WoltersKluwer, pp. 295–298.
Plaňavová-Latanowicz, J. (2019) Ochrona osób chorych i starszych przed nadużyciami prawnymi. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Nauki o Polityce.
Pudzianowska, D. (2014) ‘Zagadnienie ubezwłasnowolnienia w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka’ in Pudzianowska. D. (ed.) Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka. Warszawa: Lex, pp. 49–61.
Pyziak-Szafnicka, M. (2019) ‘Ubezwłasnowolnienie jako środek ochrony osób dotkniętych chorobami otępiennymi i chorobą Alzheimera – aktualna regulacja i projektowane zmiany’, Studia Prawno-Ekonomiczne, 111, pp. 63–77 [Online]. Available at: https://doi.org/10.26485/SPE/2019/111/4 (Accessed: 12 August 2025).
Rass-Masson, L. (2020) ‘The HCCH and legal cooperation – shaping the fourth dimension of private international law’ in John, T., Gulati, R., Köhler, B. (eds.) The Elgar Companion to the Hague Conference on Private International Law. Cheltenham-Northampton: Edward Elgar Publishing, pp. 150–159; https://doi.org/10.4337/9781788976503.00021.
Rolland, S.E., Ruck Keene, A. (2023) ‘Interpreting the 2000 Hague Convention on the International Protection of Adults Consistently with the 2007 UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities’, Study, 2023, pp. 1–25.
Ruck Keene, A. (2005) ‘Hague 35: Overview and Protective Measures’ in Frimston, R., Ruck Keene, A., van Overdijk, C., Ward, A.D. (eds.) The international protection of adults. Oxford: Oxford Academic, pp. 92–102.
Ruck Keene, A. (2005) ‘Hague 35: Private Mandates and Other Anticipatory Measures’ in Frimston, R., Ruck Keene, A., van Overdijk, C., Ward, A.D. (eds.) The international protection of adults. Oxford: Oxford Academic, pp. 152–160; https://doi.org/10.1093/9780198727255.003.0011.
Ruck Keene, A. (2005) ‘Health and Welfare aspects of the international protection of adults’ in Frimston, R., Ruck Keene, A., van Overdijk, C., Ward, A.D. (eds.) The international protection of adults. Oxford: Oxford Academic, pp. 59–69.
Rybski, R. (2014) ‘Zdolność w sferze prawa osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi oraz osób z problemami zdrowia psychicznego. Raport Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej z 2013 r.’ in Pudzianowska, D. (ed.) Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka. Warszawa: Lex, pp. 89–103.
Rybski, R. (2015) Konstytucyjny status osób ubezwłasnowolnionych. Warszawa: Wolters Kluwer.
Rycko, N. (2013) ‘Prawo prywatne międzynarodowe w świetle konstytucyjnej zasady dobra wspólnego’ in Arndt, W., Longchamps de Bérier, F., Szczucki, K. (eds.) Dobro wspólne. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, pp. 249–265.
Rycko, N. (2017) ‘Articles 59-62’ in Poczobut, J. (ed.) Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Warszawa: Lex, pp. 917–931.
Rylski, P. (2018) ‘Legitymacja osoby, której dotyczy wniosek do żądania ubezwłasnowolnienia samej siebie’ in Laskowska-Hulisz, A., May, J., Mrówczyński, M. (eds.) Honeste Procedere. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Kazimierzowi Lubińskiemu. Warszawa:Wolters Kluwer, pp. 451–462.
Schmidt, T.S. (1992) The Incidental Question in Private International Law. Hague: Brill; https://doi.org/10.1163/1875-8096_pplrdc_A9780792324096_04.
Schulz, A. (2007) ‘Das Haager Übereinkommen über den internationalen Schutz von Erwachsenen‘, Archiv für Wissenschaft und Praxis der Sozialen Arbeit, 38(4), pp. 48–60.
Seatzu, F. (2017) ‘Reshaping EU Old Age Law in the Light of the Normative Standards in International Human Rights Law in Relation to Older Persons’ in Ippolito, F., Iglesias Sánchez, S. (eds.) Protecting Vulnerable Groups: The European Human Rights Framework. Oxford-Portland-Oregon: Bloomsbury Publishing, pp. 70–91.
Słyk, J. (2023) ‘Zezwolenie (zgoda) sądu opiekuńczego na udzielenie świadczenia zdrowotnego dorosłemu pacjentowi’, Prawo w Działaniu, 54(1), pp. 7–49 [Online]. Available at: https://doi.org/10.32041/pwd.5401 (Accessed: 12 August 2025).
Sośniak, M.B., Walaszek, E. (1969) Wierzbowski, Międzynarodowe prawo rodzinne. Warszawa: Lex.
Symeonides, S.C. (2000) ‘Private International Law at the End of the 20th Century: Progress or Regress? General Report’ in Symeonides, S.C. (ed.) Private International Law at the End of the 20th Century: Progress or Regress?. Hague–Boston–London: Kluwer Law International, pp. 67–77.
Szeroczyńska, M. (2014) ‘Mozolna droga ku likwidacji instytucji ubezwłasnowolnienia’ in Pudzianowska, D. (ed.) Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka. Warszawa: Lex, pp. 164–189.
Szpunar, M. (2014) ‘Hierarchia źródeł prawa prywatnego międzynarodowego’ in Pazdan, M. (ed.) System Prawa Prywatnego, vol. 20A, Prawo prywatne międzynarodowe. Warszawa: Legalis, pp. 137–186.
Torné, M.A. (2016) ‘Current Issues In The Protection Of Adults From The Perspective Of Private International Law’, Revista Electrónica De Estudios Internacionales, 32(8), pp. 1–18 [Online]. Available at: https://doi.org/10.17103/reei.32.08 (Accessed: 12 August 2025).
van Overdijk, C. (2005) ‘Property and Affairs aspects of the international protection of adults’ in Frimston, R., Ruck Keene, A., van Overdijk, C., Ward, A.D. (eds.) The international protection of adults. Oxford: Oxford Academic, pp. 53–58; https://doi.org/10.1093/9780198727255.003.0005.
von Hein, J. (2020) ‘The role of the HCCH in shaping private international law’ in John, T., Gulati, R., Köhler, B. (eds.) The Elgar Companion to the Hague Conference on Private International Law. Cheltenham-Northampton: Edward Elgar Publishing, pp. 112–127; https://doi.org/10.4337/9781788976503.00019.
Weitz, K. (2003) ‘Procesowe znaczenie zawisłości sprawy przed sądem zagranicznym. (Uwagi de lege ferenda na tle prawnoporównawczym)’, KPP, 2003/1, pp. 57–114.
Weitz, K. (2005) ‘Spełnienie warunku wzajemności przy uznawaniu i stwierdzaniu wykonalności orzeczeń zagranicznych’, Palestra, 50(9-10), pp. 176–182 [Online]. Available at: https://bazhum.muzhp.pl/media/texts/palestra/2005-tom-50-numer-9-10573-574/palestra-r2005-t50-n9_10573_574-s176-182.pdf (Accessed: 11 August 2025).
Weitz, K. (2005) Jurysdykcja krajowa w postępowaniu cywilnym. Warszawa, pp. 1–75.
Wiśniewski, T. (ed.) (2021) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom V. Artykuły 1096-1217. Warszawa: Lex.
Wiśniewski, T. (ed.) (2021) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom V. Art. 1096-1217. Warszawa: Lex.
Wójcik, M.P. (2019) ‘Article 1107’ in Jakubecki (ed.). Komentarz aktualizowany do ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego. Warszawa: Lex.
Zaradkiewicz, K. (2014) ‘Ubezwłasnowolnienie - perspektywa konstytucyjna a instytucja prawa cywilnego’ in Pudzianowska, D. (ed.) Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka. Warszawa: Lex, pp. 190–212.
Zawada, K. (1979) ‘Klauzula porządku publicznego w prawie prywatnym międzynarodowym (na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i spadkowego)’, Nowe Prawo, 4, pp. 71–82.
Zieliński, A. (1982) ‘Haska Konferencja Prawa Prywatnego Międzynarodowego’, Państwo i Prawo, 11, pp. 61–84.
Zima-Parjaszewska, M. (2014) ‘Artykuł 12 Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami a ubezwłasnowolnienie w Polsce’ in Pudzianowska, D. (ed.) Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka. Warszawa: Lex, pp. 127–162.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
