The Right to Life of the Conceived Child in the Provisions of the Constitution of the Republic of Poland

Wojciech Lis

doi:10.47078/2024.2.155-183

Authors

Wojciech Lis Associate Professor, The John Paul II Catholic University of Lublin, Faculty of Law https://orcid.org/0000-0002-9014-0749

DOI:

https://doi.org/10.47078/2024.2.155-183

Keywords:

human dignity, conceived child, protection of life, permissibility of abortion, windows of life

Abstract

Human life is a fundamental value that conditions the existence of a human being, along with the entire range of freedoms and rights. These rights are secondary to life, without which they lose their meaning. However, the problem is to determine the beginning of human life, on which its legal protection depends. This is of great importance in a world where the essence of natural law is being undermined and values are being relativised. This leads to the danger of objectifying human beings, especially those who are at the earliest period of their lives. The issue, therefore, is to answer the question of when human life begins and, consequently, to determine the moment at which the status of a human being is obtained. In the background, another equally important question emerges regarding the limits of human legislation that aspires to replace the universal laws of nature.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Andrzejewski, M. (2017) ‘Rozważania o prawnej ochronie życia nienarodzonych dzieci’ in Mazurkiewicz, J, Mysiak, P. (eds.) Nasciturus pro iam nato habetur. O ochronę dziecka poczętego i jego matki, Wrocław; pp. 7–23.

Bogunia, L. (1980) Przerwanie ciąży. Problemy prawnokarne i kryminologiczne, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Ciepły, F. (2014) ‘Aborcja eugeniczna a dyskryminacja osób niepełnosprawnych’, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, (18)2, pp. 71–87.

Ciepły, F. (2015) ‘Prawne określenia człowieka w prenatalnej fazie rozwoju’, Ius Novum, 9(4), pp. 79–99.

Czaplicki, P., Kroczek-Sawicka, Z. (2017) ‘Legal Aspects of the Windows of Life’, Białostockie Studia Prawnicze, 22(2), pp. 33–43; https://doi.org/10.15290/bsp.2017.22.02.en.02.

Gałązka, M. (2007) ‘Prawnokarna ochrona ludzkiego embrionu in vitro’, Prokuratura i Prawo, 2007/5, pp. 23–40.

Gardocki, L. (1989) ‘Subsydiarność prawa karnego oraz in dubio pro libertate jako zasady kryminalizacji’, Państwo i Prawo, 44(12), pp. 59–70.

Grabowski, R. (2005) ‘Spory wokół modelu ochrony życia w Konstytucji RP z 1997 r.’, Przegląd Prawa i Administracji, 2005/68, pp. 79–102.

Grabowski, R. (2006) Prawo do ochrony życia w polskim prawie konstytucyjnym, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Haberko, J. (2019) ‘Anonimowość rodziców genetycznych a dobrostan zdrowotny dziecka. Uwagi na tle Rekomendacji 2156 (2019) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy’, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 81(4), pp. 59–72; https://doi.org/10.14746/rpeis.2019.81.4.5.

Jan Paweł II, (1997) ‘Homilia w Kaliszu pt. Rodzina wspólnota życia i miłości’, L’Osservatore Romano, 7.

Jędrejek, G. (2017) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa, Wolters Kluwer Polska.

Kowalski, G. (2009) ‘Założenia prawa rodzinnego w świetle Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej’ in: Kasprzyk, P., Wiśniewski, P. (eds.) Prawo rodzinne w dobie przemian, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Kulesza, J. (2014) ‘Zarys teorii kryminalizacji’, Prokuratura i Prawo, 11–12, pp. 87–111.

Lis, W. (2022) ‘Prawo do życia zarodków powstałych w wyniku medycznie wspomaganej prokreacji’ in: Lis, W. (ed.) Prawo do życia, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, pp. 189–226.

Lis, W. (2021) ‘Prawa i obowiązki ojca wobec dziecka poczętego’ in: Lis, W. (ed.) Bezpieczeństwo rodziny wobec współczesnych wyzwań, Lublin: Wydawnictwo KUL, pp. 27–49.

Mazurkiewicz, J. (2017) ‘Opinia prawna na temat art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z perspektywy zasad i wartości statuowanych w Konstytucji RP’, 2017, pp. 1–61. [Online]. Available at: https://iws.gov.pl/wpcontent/uploads/2018/08/IWS-Mazurkiewicz-J.-Opinia-prawna-na-temat-art.4aust.-1-pkt-2ustawy-o-planowaniu-rodziny.pdf (Accessed: 6 August 2023).

Michalik, M. (2005) ‘Moralność a prawo – przegląd typowych ujęć relacji’, Doctrina. Studia społeczno-polityczne, 2, pp. 377–388.

Nartowska, A., Rutke, M. (2023) ‘17 lat temu powstało w Polsce pierwsze Okno Życia. „Każde życie warto ratować”, [Online] Available at: https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1549997%2C17-lat-temu-powstalo-w-polsce-pierwszeokno-zycia-kazde-zycie-warto (Accessed: 6 August 2023).

Pawlik, P., Glanc, M. (2018) ‘ONZ wzywał Polskę do ich zamknięcia, ale zwolennicy Okien Życia przekonują: prawo do życia jest najważniejsze’, [Online] Available at: https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/onz-wzywal-polskedo-ich-zamkniecia-ale-zwolennicy-okien-zycia-przekonuja-prawo-do/9bdefs8 (Accessed: 6 August 2023).

Pluta, D. (2021) ‘Kilka refleksji po uzasadnieniu wyroku Trybunału’, Rzeczpospolita (Analizy & opinie).

Sakowski, S. (2002) ‘Legalność eksperymentu medycznego’, Prokuratura i Prawo, 9, pp. 40–59.

Sarnecki, P. (2016) ‘Komentarz do artykułu 38’ in: Garlicki, L., Zubik, M. (eds.) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Volume II, L. Warszawa, Wydawnictwo Sejmowe Zapłodnienie. [Online] Available at: https://sjp.pwn.pl/sjp/zaplodnienie;2543567.html (Accessed: 6 August 2023).

Żelichowski, M. (1997) ‘Podmiotowość prawna człowieka w okresie życia embrionalno-płodowego’, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, 1(1), pp. 103–122.